Barnsteen, steen? Daar lijkt het niet echt op, dat klopt het is fossiele hars.
Lang geleden in het Eoceen [ een 50 miljoen jaar geleden] stonden in het noorden van wat nu Europa is, grote wouden van naaldbomen. Deze bomen scheidde hars af om wonden te bedekken, zoals bomen en vooral naaldbomen nu ook nog doen. Soms viel die hars in het water of in het moeras en werd zo afgesloten van zuurstof. En dan kan het omzettings proces beginnen. Want er de oliën moeten uit de hars om een stevig stuk barnsteen op te leveren. Zuurstof blijft een vijand van barnsteen, want het maakt het dof en dan moet het opnieuw gepolijst worden.
Nog begeerlijker wordt barnsteen als het duidelijk insecten of planten en dierenresten bevat.
De naam barnsteen, Duits bernstein komt van het Nedersaksch woord börnen dat branden betekend. En barnsteen kan inderdaad branden.
Waarom barnsteen? Het is prachtig, gemakkelijk te bewerken. Dus het lijkt wel gemaakt om sieraden van te maken. Bij vele prehistorisch opgravingen zijn al sieraden van barnsteen gevonden en het is nooit weg geweest.
We vinden het nog steeds prachtig.
Als we het in Nederland over Barnsteen hebben, dan bedoelen we de Oost zee barnsteen, deze wordt een groot gebied gevonden, hoewel tegenwoordig vooral Samland en Kaliningrad de grote producenten zijn.
Over de hele wereld wordt barnsteen gevonden, het meest uit het Krijt en het Tertiair, maar de oudste komt uit het Carboon en de jongste is pas enkele duizenden jaren oud, deze jonge barnsteen word copal genoemd.
De kleuren variëren van licht geel tot donker rood en alles wat er tussen zit. In de Dominicaanse Republiek wordt zelfs blauwachtige barnsteen gevonden. Zo heeft elke vindplaats een eigen verhaal.
Net als de ketting die ik hier laat zien, deze is gemaakt uit stukjes die niet goed genoeg waren voor de verkoop en is bovendien het resultaat van huisvlijt.
Een honderd jaar geleden van Polen naar Canada geëmigreerd. Een zoon kwam als soldaat in de tweede wereldoorlog in Sittard terecht, leerde daar een nichtje van mijn moeder kennen. Na afloop van de oorlog zijn zij getrouwd en is een deel van de familie mee gegaan naar Canada en de USA. Daaronder de vader van de bruid, die de tweeling broer van mijn oma was. Mijn oma is een paar keer, helemaal alleen, naar haar familie geweest en bij een van die gelegenheden kreeg ze de ketting. Ik ben haar eerste kleinkind en heb de ketting van haar gekregen. Ik draag hem regelmatig.
Mooi ! Het mag dan huisvlijt zijn, die onregelmatige kralen zien er heel authentiek uit….;o)
barnsteen= gebrande steen(hars) het woord barnen betekende branden( wij leerden dat die verwisseling van de r een klankverspringing was
Cor, over oude woorden is wel vaker verschillende uitleg mogelijk
Die ketting is – los van gewoontes – wel bij de juiste persoon terecht gekomen.
Martin, ja bij een liefhebster.
Indrukwekkende geschiedenissen van de mensen, de ketting en het woord barnsteen. Alles verweven in een blog. Héél mooi.
Pierra, dank je
Mooi, net versteende honing, en zo warm.
Antoinette, weet jij misschien hoe je vuile stenen van binnen weer schoon krijgt?
Ik heb een grote bergkristal die helemaal bruin is van de rook, in de naden, en ik weet niet of ik die in soda of chloor mag leggen?
Chloor lijkt me niet zo best, maar ik weet het niet.
Groet,
kat, als het echt kwarts of bergkristal is kun je alletwee proberen. Dat kan ertegen.
heel moii, zeker met die lichtval. en een leuke taalles tussendoor, börnen wordt al gauw ‘burn’
mooi, bedoel ik, de i had de hik
Lebonton, dank je, och dat toetsen blijven hangen heb ik ook, ik zou een nieuw toetsenbord moeten kopen:-)
Ja een heel stel talen hebben dezelfde afkomst.
Prachtig verhaal met schitterende fotos. Ik kijk meteen hele andere ogen naar barnsteen.
Wiepken, dank je, ik vind het heel mooi voor sieraden al kun je het niet overal bij dragen.
Leerzaam en persoonlijk blog.
Johan, dank je.
Ja, prachtig, het barnsteen. Ik maakte er kennis mee toen ik Jurassic Park zag, daar zat een mug in die dinosaurusbloed geproefd had… 🙂
Bart, ik wist dat deze reactie zou komen:-)))))))
Ja, het was één van mijn favoriete films, zoals je wel weet… ;-))
Bart, niet alleen van jou, maar ik heb me kapot zitten lachen.
Ha Antoinette, goed om te weten, dan begin ik met soda.
Groet,
Kat, laat weten of het gelukt is, met barnsteen moet je zoiets nu niet doen:-)
Kende ik dit nog?
Ik had het toen over Barny,
mijn eerste kat met zijn
barnsteenkleurige ogen
en vacht…
Annet, ja ik heb een hier erg op lijkend blog ook op het VKblog geplaatst.
Katten kunnen prachtige ogen hebben.
Leerzaam weer. Prachtig blog, Antoinette
Paco, dank je.
de enige barnstenen die ik heb gezien waren de ogen van een kat
met een heel aparte kleur ogen
intrigerend die gevangen insecten, het is net een kijkdoosje
Assyke, ja katten kunnen barnsteen kleurige ogen hebben.
Het is altijd mooi, als insecten in een stukje zitten
Heel interessant Antoinette.
Ceesgegroetje
Dank je Cees.
prachtig, antoinette, en
het zou zomaar kunnen
een barnsteen in het grind
met erin een mensenkind
althans het beginsel ervan
als een gedenkteken van
de scheiding van de mens
van zijn eigen stamgenoten
die als kinderwens
de ongeboren vrucht
stiekem wilde bewaren
totdat de lucht zou opklaren
in de tijd dat zelf gekozen goden
opeeens het baren hadden verboden
ps
later is dit misverstaan toen men die geschiedenis op ging schrijven
die de mensen tot dan toe bewaarden in hun hoofd en dus in hun lijven
het kan ook zo zijn dat men nog niet volledig in staat was voluit te praten
het orgaan daarvoor nog niet uit ontwikkeld was en in gebarentaal
aan elkaar doorgaven wat begon met die eerste vrouw en haar verhaal
waarmee ze de anderen aansprak om met goden te stoppen die mensen haten
een dichtersgroet,
Marius van Artaaa
Marius, een heel verhaal.
sorry, antoinette,
ik liet me weer eens te ver gaan
een beetje egomaan
van me
Geef niet.
Goedenmiddag
ik heb een prachtig bewerkte banstenen vaas ( erfstuk))
zegt de naam :arsoile of ? disoile iemand iets ??
dat is de handtekening die mee ge/etst..gegraveerd is
eventueel fofo’s beschikbaar
vstuning@hetnet.nl
Albert, mij zegt het niets.
Antoinette ik vond je verhaal over barnsteen erg gaaf. Ook mooie foto’s er bij.
Je medeblogger Ger van Poelgeest
Dank je.
Van planten weet ik heel wat maar van gesteente ken ik niet zoveel.Heb dus heel aandachtig je uitleg gelezen en je mooie foto’s bekeken
Dank je, ik vind barnsteen prachtig. Die warme kleur.